Gastroenterolog, 6 yıl süren tıp eğitimi ve 5 yıl süren iç hastalıkları uzmanlık eğitimi üzerine en az 3 yıl süre ile sindirim sistemi (gastrointestinal sistem) hastalıkları ve bu hastalıkların endoskopik teşhis ve tedavi yöntemleri konusunda üst ihtisas yapan tıp hekimlerine verilen addır.

Gastroenteroloji bölümü yemek borusu, mide, bağırsak, pankreas ve karaciğer hastalıklarının tanısını koyarak cerrahi işleme gerek kalmaksızın endoskopik ve medikal tedaviler gerçekleştirir.

Hemoroid (basur): Ikınma sırasında makattan kan gelmesi, ıkınma sırasında makattan dışarıya sarkma olması, makat bölgesinde kaşıntı hissi, makatta ağrı ve makat bölgesinde ele gelen ağrılı şişlik yakınmaları ile kendini belli eder.

Hemoroid hastalığının başlangıç döneminde sadece kanama yakınması varken, daha sonraki dönemlerde kanamaya dışkılama sırasında makatta oluşan şişlikler eşlik eder. Hemoroid ilerledikçe bu şişlikler artık içeriye girmez hale gelir.

Kolonoskopi, ince bağırsakların son noktasından başlayıp, anüste sonlanan yaklaşık 1,5-2 m uzunluğundaki kalın bağırsağın; kolonoskop denilen bükülebilir bir aletle anüsten girilerek yapılan incelenmesi işlemidir.

45 yaşın üzerindeki kimselerde olası bağırsak kanserinin erken teşhisi için 5 yılda bir tarama amacıyla kolonoskopi yapılmalıdır. Bu işlem esnasında saptanan polip denilen ve zamanla kansere dönüşebilen lezyonların çıkarılması ile kanser gelişiminin önüne geçilebilmektedir.

• Makattan taze kırmızı kanaması olanlarda veya dışkısında gizli kan saptananlarda,
• Birinci derece akrabasında kalın bağırsak kanseri veya polibi öyküsü olanlarda,
• Bağırsak kanseri veya polibi öyküsü olanlarda kontrol amacıyla,
• Çekilen diğer filmlerde kalın bağırsakta şüpheli görünüm saptanan kişilerde,
• Geçmeyen ishali olanlarda ishal sebebinin araştırılması amacıyla,
• İnflamatuvar bağırsak hastalığı (ülseraktif kolit crohn hastalığı) olanlarda,
• Nedeni açıklanmayan kilo kayıplarında,
• Uzun süren kabızlık durumlarında,
• Dışkılama alışkanlığında değişiklik olması,
• Tedavi ile geçmeyen ve nedeni açıklanmayan karın ağrılarında yapılmalıdır.

Kolonoskopi işlemi kalın bağırsağın incelenmesi olduğu için işlemden önce yapılacak diyet ve boşaltıcı ilaçlar ile bağırsağın çok iyi temizlenmiş olması işlemin değerini arttıracaktır. Bu nedenle hastalarımız işlemden 48 saat önce katı gıda alımını kesmeli ve işlem gününe kadar sadece sıvı gıdalarla beslenmelidir. (Diyetin içeriği için lütfen hekiminize danışınız.)

48 saat süren sıvı diyetini takiben işlemden bir gece önce hekiminiz tarafından yazılan boşaltıcı ilaçları, hekiminizin tarif ettiği şekilde kullanmalısınız. O gece ishal olunacağı için bol su alınmalıdır.

Bağırsak temizliği yapılmış olan hasta endoskopi ünitesine alınır ve hazırlıklar yapıldıktan sonra sedasyon amacıyla kolundan damar yolu açılır. Hasta sol yanına yatırılır ve kalp atımları ile kan oksijen düzeyi parmağa takılan bir cihaz ile takip edilir. Damardan verilen sedatif ajan (midazolam ve/veya pethidine HCL) sayesinde hasta çok az ağrılı ve/veya ağrısız bir şekilde işlemi tolere eder. Bağırsakların gevşemesi için ağrı kesici de yapabiliriz. Çok zorunlu olmadıkça genel anestezi uygulanmaz. Sol yanına yatırılan hastanın öncelikle makat bölgesi dışarıdan muayene edilir. Daha sonra hekim sağ el işaret parmağı ile anal kanalı muayene eder (rektal tuşe). Sonra kolonoskop yavaş ve dikkatlice anüsten sokularak sırasıyla rektum, rektosigmoid köşe, sigmoid kolon ve çekum denilen kalın bağırsak bölümleri geçilerek çekuma ulaşılır.

İleoçekal valveden geçilerek ince bağırsağın son 20 cm’lik kısmı uygun vakalarda incelenir. (Bu işlem crohn hastalığının tanısı için değerlidir.) Daha sonra kolonoskop çıkarılmaya başlanır ve çıkarken tüm bağırsak incelenir. Bu işlem 10-15 dakika sürer. İşlem esnasında gerek görülürse patalojik inceleme için biyopsi alınabilir veya ileride sorun çıkarabilecek polib gibi lezyonlar çıkarılabilir. Tüm bu işlemler ağrısızdır.

Kolonoskopi esnasında olabilecek en büyük komplikasyon bağırsağın delinmesi riskidir. Bu risk çok düşük olup; olduğu takdirde cerrahi müdahale gerektirir. Biyopsi veya polipektomi yapılan hastalarda işlemden sonra kanama olabilir. Bu durumda hekiminize başvurunuz.

Kolonoskopi takiben doktorunuz bulguları rapor şeklinde hazırlayıp size bilgi verecektir. Eğer parça (biyopsi) alınmışsa bunun sonucu için birkaç gün beklemek gerekecektir.

Eve gittikten sonra evde 3-4 saat istirahat gerecektir. İşlemden sonra o gün sizde gaz şikâyeti olabilir, bu nedenle besinlerin alınmaması gereklidir. İstirahatten sonra normal diyetinize dönebilirsiniz.

• Göğüste göğüs kemiği arkasında yanma
• Ağıza acı ekşi sıvı gelmesi
• Geğirme, şişkinlik
• Ağıza gıda artıkları gelmesi
• Yutma güçlüğü, yutakta takılma duygusu

Retrosternal yanma denilen göğüste, midenin üst kısmından göğüse yayılacak şekilde yanmadır.

Üst sindirim sistemi kanalının içinin görülerek incelendiği teşhis yöntemine gastroskopi adı verilir. Gastroskopi sırasında ağızdan geçilerek yemek borusu (özofagus), mide, oniki parmak bağırsağının ilk iki bölümü muayene edilebilir. İşlem sırasında kullanılan cihaz “gastroskop”tur. Bu esnek, bükülebilir, ucunda minik bir kamera olan ve işaret parmağı kalınlığında tüp şeklinde ileri teknoloji ürünü bir cihazdır.

Gastroskop ucundaki kamera, midenin iç yüzünün görüntüsünü yüksek çözünürlüklü bir televizyon ekranına yansıtır. Bu sayede polipler, tümörler, iltihabi değişiklikler, kanamaya yol açabilen damarsal genişlemeler veya başka patolojik değişiklikler varsa görülür. Gastroskopi sırasında saptanan normal olmayan dokuların mikroskopik incelenmesinin yapılabilmesi (patoloji tetkiki) için küçük örnekler alınabilir (biopsi) veya polip adını verdiğimiz yapılar tamamen çıkartılabilir.

• Uzun süreli mide yakınmalarında,
• Orta ve ileri yaşta başlayan mide şikayetlerinde,
• Tıbbi tedaviye yanıt vermeyen sindirim sistemi hastalıklarında,
• Reflü yakınmalarında,
• Mide kanaması geçirmiş ya da geçirmekte olanlarda,
• Kansızlıkta,
• Yutma güçlüklerinde,
• Mide kanseri şüphesinde,
• Mide kanseri olanların birinci derece akrabalarında,
• Başka yöntemlerle sebebi tespit edilmeyen karın ağrısı şikayetlerinde.

Gastroskopi sırasında hissedilecek rahatsızlığın en az düzeyde olması için damar yolu ile sakinleştirici ve ağrı kesici ilaçlar verilir. Bu ilaçlar hastayı gastroskopiyi rahat tolere edebileceği yarı uykulu bir hale getirir. Tam bir bilinç kaybı olmamakla birlikte genellikle tetkik sonrasında hasta, yaşananları ayrıntılarıyla anımsayamaz.

Mentollü bir lokal anestezik sprey ile boğaz uyuşturulur. Hasta sol yan olacak biçimde yatırılır. Ağızdan girilerek inceleme yapılır. İşlem sırasında rahatça nefes alınabilir, ağrı hissedilmez, yalnızca havanın gerginliği hissedilir.

Gastroskopun görüş alanının açılması için mide içine doğru aralıklarla hava üflenir. Gastroskopun çıkartılması sırasında üflenen bu hava kısmen geri emilir. İşlem sonrası geri kalan hava, ağız ve anüs yoluyla çıkartılan gaz ile tahliye edilir. Gastroskopi genellikle 10-15 dk sürer.

Eğer kişi isterse, sakinleştirici ve ağrı kesici yapılmadan da tetkik yapılabilir.